W październiku zakończył się etap zbierania danych w projekcie „Inwentaryzacja indywidualnych źródeł ciepła na terenie gminy Brwinów”. Wywiady z mieszkańcami przeprowadzali ankieterzy firmy Atmoterm. Przyszedł czas na podsumowanie pozyskanych informacji.
Na podstawie danych zbieranych od lipca do października 2021 r. został sporządzony raport, który jest punktem wyjścia do dalszych decyzji i działań. Przeprowadzenie inwentaryzacji indywidualnych źródeł ciepła było konieczne, aby móc poznać realne potrzeby mieszkańców gminy związane z wymianą ogrzewania oraz uzyskać wiedzę konieczną do planowania działań i dopasowania programów dotacyjnych do potrzeb mieszkańców. Jest to cenne źródło informacji do walki z niską emisją, które daje wiedzę, ilu mieszkańców gminy korzysta jeszcze z kotłów na paliwo stałe i ile z tych urządzeń nadaje się do wymiany, aby zgodnie z mazowieckim programem ochrony powietrza całkowicie pozbyć się starych urządzeń bezklasowych.
Dane zbierano tzw. metodą kombinowaną, która polegała na połączniu metody rejestrowej (np. rejestrów administracyjnych) oraz wywiadu bezpośredniego z mieszkańcami budynków ogrzewanych indywidualnie (jedno- i wielorodzinnych, obiektów handlowych, usługowych i użyteczności publicznej). Zebrano łącznie 7 435 ankiet, z czego nieco ponad 80% zostało wypełnionych podczas bezpośredniego wywiadu z mieszkańcami. Kwestionariusz badania ankietowego zawierał pytania o rodzaj zainstalowanego źródła ciepła i stosowanego paliwa, metraż ogrzewanego obiektu a także o rodzaj przeprowadzonych działań termomodernizacyjnych w budynku (tj. ocieplenia ścian, dachu, stropu, wymiany okien oraz wymiany drzwi). Warto przy tym wspomnieć, że na terenie gminy znajduje się 605 budynków, w których nie wykonano żadnej z prac termomodernizacyjnych. Natomiast 1953 budynki posiadają pełną termomodernizację, czyli wykonano w nich wszystkie wskazane w ankiecie prace termomodernizacyjne.
Analiza uzyskanych danych wykazuje, że na terenie gminy Brwinów zinwentaryzowano łącznie 9 246 szt. źródeł ciepła, z czego 7 713 szt. stanowi główne źródło ciepła. Najwięcej wśród głównych źródeł ciepła zainstalowanych jest kotłów gazowych (5 405 szt.), na następnym miejscu znajdują się kotły opalane paliwem stałym – 1 430 szt. W tej samej liczbie – odpowiednio po 44 szt. – jako główne źródło ciepła mieszkańcy wykorzystują kotły opalane biomasą oraz instalacje OZE (Odnawialne Źródła Energii). Kotły opalane drewnem oraz kotły opalane pelletem/brykietem występują odpowiednio w liczbie 177 szt. i 25 szt. Ponadto wśród głównych źródeł ciepła podłączono 22 szt. kotłów olejowych oraz 109 systemów grzewczych, które wykorzystują energię elektryczną do produkcji ciepła. Natomiast do sieci ciepłowniczej podłączone zostały 83 obiekty. Z danych wynika również, że najczęściej wykorzystywaną instalacją odnawialnych źródeł energii na terenie gminy są pompy ciepła, a następnie kolektory słoneczne.
Przeprowadzona inwentaryzacja wykazała ponadto, że na terenie gminy Brwinów znajduje się tylko 47 źródeł ciepła na paliwa stałe spełniających wymogi ekoprojektu – czyli efektywności energetycznej i emisji zanieczyszczeń dla sezonowego ogrzewania pomieszczeń określone w przepisach rozporządzenia Komisji UE dotyczące kotłów na paliwo stałe. Wśród źródeł ciepła na paliwo stałe dominują piece centralnego ogrzewania – 2 042 szt. oraz kominki – 924 szt. Jak wskazują dane, najwięcej zinwentaryzowanych urządzeń przeznaczonych do wymiany stanowią indywidualne piece C.O – 2 013 szt. oraz kominki – 891 szt. Zgodnie z uchwałą antysmogową posiadacze kominków będą musieli wymienić je do końca 2022 r. na takie, które spełniają wymogi ekoprojektu lub wyposażyć je w urządzenie ograniczające emisję pyłu do wartości określonych w ekoprojekcie. Ponadto do wymiany do końca 2022 r. kwalifikuje się 1 978 szt. kotłów bezklasowych, spośród których 314 szt. znajduje się w budynkach, które mają bardzo słabą termoizolację (33 szt.) lub nie są ocieplone w żaden sposób (281 szt.). Wymienić należy również 67 pieców wolnostojących, 31 piecokuchni, 23 pieców kaflowych oraz 12 pieców. Natomiast do końca 2027 r. powinny zostać wymienione 23 kotły klasy 3 oraz 12 kotłów klasy 4. Warto przy tym wspomnieć, że gmina Brwinów od lat oferuje mieszkańcom dotacje na zmianę systemu ogrzewania na system ogrzewania ekologicznego. Co roku z dotacji korzysta kilkadziesiąt gospodarstw domowych.
Na terenie gminy w najbliższym czasie modernizacja źródła ciepła planowana jest w 150 budynkach/lokalach. Najczęściej wybieranym rodzajem planowanej modernizacji źródła ciepła jest ogrzewanie gazowe, rzadziej OZE, kocioł na paliwo stałe ecodesign oraz ogrzewanie elektryczne.
Działania polegające na zbadaniu ilości i jakości zainstalowanych źródeł ciepła są niezwykle istotnym elementem mającym na celu poprawę jakości powietrza. Problem niskiej emisji można zidentyfikować tylko na podstawie rzetelnie zebranych danych dotyczących indywidualnych źródeł ogrzewania, a więc dzięki właściwie wykonanej inwentaryzacji tego typu instalacji.
Zadanie pn. „Inwentaryzacja indywidualnych źródeł ciepła na terenie Gminy Brwinów” zrealizowano przy pomocy środków z budżetu Województwa Mazowieckiego w ramach Mazowieckiego Instrumentu Wsparcia Ochrony Powietrza i Mikroklimatu MAZOWSZE 2021.
Do pobrania: Raport z inwentaryzacji (wersja zaktualizowana)
Program ochrony powietrza zakłada, że dane zebrane w trakcie inwentaryzacji będą aktualizowane. Właściciele lub zarządcy budynków mieszkalnych lub gospodarczych mają obowiązek informowania o wymianie lub instalacji dodatkowych źródeł ciepła. Deklarację należy przekazać do właściwego urzędu gminy w terminie 30 dni od rozpoczęcia ich użytkowania.
Do pobrania: Deklaracja POP - PDF
