Dwudniowe szkolenie pod hasłem „Drzewa w otwartym krajobrazie – instrukcja obsługi”, przeprowadzone w Brwinowie 1 i 2 marca 2016 r. przez Fundację EkoRozwoju, było okazją do wymiany doświadczeń na temat alej i zadrzewień.
 

W szkoleniu zorganizowanym w ramach programu „Drogi dla Natury” wzięło udział ponad 60 osób, wśród których byli m.in. przedstawiciele urzędów gmin, stowarzyszeń ekologicznych – osoby zawodowo lub hobbistycznie związane z drzewami, zajmujące się ich nasadzeniami i pielęgnacją lub też decydujące o wycince.
 
Aleje są nie tylko ozdobą krajobrazu, ale też utrzymują przyjazny mikroklimat. Są siedliskiem dla licznych zwierząt, także gatunków chronionych – drobnych gryzoni, ptaków. Z alejami i zadrzewieniami związanych aż 80-90 gatunków ptaków, które budują gniazda, wykorzystują dziuple lub gniazdują w pobliżu drzew. Na drzewach spotkać można też nadrzewne grzyby oraz porosty. Niektóre gatunki są już zagrożone wyginięciem. Pozbawione swojego naturalnego środowiska, nie będą mieć szans na przetrwanie.
 
Drzewa z trudem adaptują się do gwałtownych zmian, np. do obniżenia poziomu wód gruntownych w wyniku prowadzonej w pobliżu inwestycji. Warto wiedzieć, w jaki sposób można je chronić. Diagnostykę drzew powinno wykonywać się co 1-3 lata, a nawet częściej, jeśli jest taka potrzeba. To mit, że wszystkie owady żyjące w drzewach są szkodnikami. Prezentowana podczas szkolenia pachnica dębowa jest „gatunkiem parasolowym” i „lekarzem drzew”. Ten chroniony owad, żyjący w dziuplowiskach i próchnowiskach, leczy drzewo – odżywia się zgnilizną, która stanowi zagrożenie dla drzew.
 
Podczas szkolenia poruszano także tematy związane z zakładaniem nowych alej. Przy wyborze gatunków sadzonych roślin często widać wpływ mody: w przydomowych ogródkach rozpowszechniły się drzewa i krzewy iglaste, a także rośliny egzotyczne. Warto jednak wiedzieć o tym, że drzewa liściaste produkują zdecydowanie więcej tlenu. – Warto wracać do gatunków rodzimych – taką zachętę usłyszeli uczestnicy szkolenia. Zalecanym rozwiązaniem jest sadzenie obok siebie różnych gatunków drzew liściastych i dbanie o bioróżnorodność.  
 
Bardzo ciekawą kwestią była też ochrona drzew podczas prowadzenia inwestycji. Wiele drzew zamiera w wyniku uszkodzenia systemu korzeniowego lub innych efektów nieumiejętnego prowadzenia prac budowlanych. Na sali wywiązała się żywa dyskusja, pozwalająca na poznanie różnych punktów widzenia: urzędników, projektantów, ekologów.
 
Fundacja EkoRozwoju prowadzi w całej Polsce kampanię na rzecz zadrzewień przydrożnych. Brwinów jest jedną z ok. 90 gmin, z którymi przedstawiciele Fundacji współpracują w ramach programu „Drogi dla Natury”. Dominika Krop-Andrzejczuk z Pracowni Architektury Krajobrazu „IKROPKA” już od niemal roku działa jako lokalny animator zadrzewieniowy w gminie Brwinów. Efektem jest m.in. opracowanie programu zachowania zadrzewień przydrożnych. Zostały w nim opisane szczegółowo wszystkie istniejące aleje na terenie gminy Brwinów – niemal 5 tys. drzew w 93 alejach o długości 37,58 km. Program zawiera też ogólne zalecenia pielęgnacyjne. Wskazano około 1500 miejsc, w których można sukcesywnie uzupełniać istniejące aleje. Wiosną zostaną podjęte kolejne prace. W planach jest wykonanie nowej alei wzdłuż ścieżki Brwinów – Parzniew. Gmina Brwinów zaplanowała sadzenie dębów szypułkowych w odmianie kolumnowej i utworzenie łąki kwiatowej już na etapie projektowania nowej ścieżki.